JAZZ - WORLD MUSIC - BLUES - ROOTS



 








 








 

     
 
Freefall : 'Grayscale'


     



Ken Vandermark: clarinets; Havard Wiik: piano; Ingebrigt Haker Flaten: bass

 




 

De groepsnaam verwijst naar de laatste plaat van het Jimmy Giuffre Trio met pianist Paul Bley en bassist Steve Swallow. De reden om deze CD van 2010 hier nu te bespreken is dat de groep op 3 maart live in de Singer in Rijkevorsel te zien is. Wie het Ab Baars Trio of Aki Takase in duo met Louis Sclavis kan smaken, kan hier wellicht ook zijn gading vinden. Wie met de vrije muziek van nu wil kennismaken, kan er goed aan doen een concert van Free Fall bij te wonen, want in een club met een aandachtig publiek vind je de kans om geconcentreerd te luisteren.
De drie leden van dit trio bestegen in andere formaties al eerder podia in onze contreien. Ingebrigt Haker Flaten maakt deel uit van The Thing met wie Vandermark op de laatste editie van Follow The Sound meespeelde. Wiik speelt met Vandermark in het trio Side A en met Haker Flaten in het kwintet Atomic. Met Free Fall vormen zij sinds 2001 een trio in de geest van het genoemde Jimmy Giuffre Trio. Een trio zonder drummer dus en Vandermark blaast in deze setting enkel op klarinet en basklarinet, niet op de tenorsax, zoals hij in sommige andere groepen doet en als hij solo aan de slag gaat. In de geest van Jimmy Giuffre op de Free Fall plaat, dat wil ook zeggen dat we een moderne vorm krijgen van kamermuziek waarbij de grenzen tussen compositie en improvisatie erg vaag zijn. De groep Free Fall improviseert en componeert dan wel in het verlengde van hun voorgangers op de lp uit 1962, de vruchten van hun samenwerking zijn toch duidelijk van latere datum. Niet dat ze er samples bijgooien of andere elektronische hulpmiddelen aanwenden, maar deze drie zijn kinderen van hun tijd. Zij werden geboren toen of nadat de vrije improvisatie en de harde free jazz van de jaren '60 nog tot bloei moesten komen, zij hebben heel wat anders achter de kiezen dan Jimmy Giuffre, Paul Bley en Steve Swallow toen. Intussen gaat het er wel vaker grillig aan toe in de vrije muziek en natuurlijk zijn er nu avontuurlijke vrije muzikanten die inspiratie zoeken en vinden in de vroege free. Zo komen deze heren op eigen wijze tot hedendaagse muziek die zowel ingetogen en delicaat kan zijn als nerveus of scherp spelend met weerhaken.
Op hun meest recente CD vind je negen stukken, alle met een titel in het Latijn. Elke titel lijkt te verwijzen naar een vorm van grijs, wat de titel van de CD helemaal doet kloppen. Op een schaal van grijs onderzoeken zij uiteenlopende tinten en zij maken daar intrigerende en indringende onderzoeken van. Zij volgen daarbij oude richtlijnen en combineren die met recentere methoden. Het doet dan ook passend aan om songtitels te kiezen in de taal van een steenkoude maatschappij die mee aan de basis lag van de huidige Westerse beschavingen die blijven evolueren en onderzoekers produceren. De CD opent speels, maar al gauw grillig stoterig met 'lividus' (loodkleurig, blauwachtig). Na twee levendige stukken volgt het bedachtzamer 'ravus' (grijs, grauw) met gestreken bas waarbij je als je naar de hoes kijkt aan een bijna verlaten strand kan gaan denken. Het wordt een plaatje dat àf is. Onrust en nervositeit begeleiden in 'caesius' (grijsblauw) een opborrelende ideeënstroom om aan het eind voldaan tot rust te komen. Nummer 5 is 'opacus' (beschaduwd, lommerrijk), een speels kleinood dat heerlijk aan het huppelen gaat. Bij 'argenteus' (zilveren) wordt weer de gevoelige snaar aangeraakt en baadt de muziek in treurnis - die je kan associëren met treurwilgen en geesten die er in wonen. Waarna met 'cinereus' de opwinding weer toeneemt en een verhaal volgt dat doet denken aan vreemd vogelgekwetter en aan de sopraansaxen van Gianni Mimmo en Harri Sjöström.
Dit is muziek die je niet overal en ten alle tijde wilt horen, maar die je meer gaat waarderen naarmate je er vaker naar luistert. Er zit veel variatie in, veel finesse ook en de CD getuigt van grote gevoeligheid, van intelligente samenwerking, maar ook van rauwe kracht.
 L'appétit vient en mangeant.

 



 


 



Danny De Bock





 



 
       

 


2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

2014 2015 2016 2017 2018

 

 

 ©  JAZZEPOES 2018

 

 

HOME